W dniach 7-10 października 2015 akarolodzy z kilkunastu ośrodków naukowych w Polsce uczestniczyli w XXXIV Sympozjum Akarologicznym, które tym razem odbyło się w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym (LZD) Murowana Goślina w Zielonce, nieopodal Poznania.
W Sympozjum zorganizowanym przez pracowników dwóch uczelni poznańskich – Uniwersytetu Przyrodniczego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, pod patronatem Polskiego Towarzystwa Akarologicznego, uczestniczyło blisko 60 akarologów, w tym liczne grono doktorantów i młodych pracowników naukowych.
Urzekającym terenem, otaczającym ośrodek, w którym odbywały się obrady jest Puszcza Zielonka. Na jej obszarze znajduje się pięć rezerwatów przyrody, dwa użytki leśne oraz 30 jezior. Osobliwością jest arboretum znajdujące się nieopodal LZD, z parkiem dendrologiczno-krajobrazowym i arboretum drzewostanowym. Obok budynku arboretum rosną dwa okazałe kasztanowce – pomniki przyrody. Dziewicza góra – wzniesienie z wieżą widokową, z której rozpościera się piękny widok na panoramę Puszczy oraz cmentarz – miejsce pochówku mieszkańców dawnej osady są dodatkowymi atrakcjami regionu.
Sympozjum otworzyła Prezes PTA prof. Joanna Mąkol, która powitała zgromadzonych gości, po czym przekazała mikrofon prof. Piotrowi Daszkiewiczowi, prelegentowi, który na zaproszenie organizatorów przybliżył sylwetkę pioniera akarologii, René-Antoine Ferchault de Réaumur. Wykład ten zapoczątkował 3-dniową konferencję, która podzielona została na sześć sesji referatowych i dwie sesje posterowe.
Pierwszego dnia motywem przewodnim obrad były interakcje miedzy roztoczami i ich żywicielami oraz zagadnienia z zakresu akarologii eksperymentalnej i stosowanej. Tematy przedstawione przez akarologów poszerzyły wiedzę o Demodecidae, Trombiculidae, Syringophilidae, Oribatida, Eriophyoidea. Podczas sesji posterowej, prowadzonej przez prof. Andrzeja Kaźmierskiego swoją obecnością zaszczycił nas Prorektor ds. kadry i rozwoju uczelni Prof. UAM dr hab. Andrzej Lesicki. Doktoranci oraz pracownicy mieli możliwość zaprezentowania wyników swoich badań, czego następstwem była niezwykle ożywiona dyskusja, rozpoczęta podczas sesji i kontynuowana w kuluarach.
Późnym popołudniem, podczas spotkania wszystkich uczestników Sympozjum, prof. Czesław Błaszak, wprowadził zebranych w Świat Oliwy – niekwestionowanego eliksiru młodości i długowieczności. Po wykładzie nastąpiła degustacja produktów najwyższej jakości sprowadzonych z Hiszpanii. Wieczorem, pomimo niesprzyjających warunków pogodowych, wszyscy goście zebrali się przy ognisku i przy dźwięku szkockich dud, w których tle słychać było odgłosy rykowiska danieli (Dama dama), świadczące o niezwykłym bogactwie faunistycznym tego regionu, kontynuowali dyskusje akarologiczne.
Kolejny dzień Sympozjum bogaty był w prezentacje dotyczące różnych grup systematycznych, mieszczące się w kręgu zagadnień związanych z ekologią, mikro- i makroewolucją głównych linii filetycznych, Actinotrichida i Anactinotrichida, wyodrębniających się w ewolucyjnej historii roztoczy. Kontynuowane były również zagadnienia z zakresu akarologii eksperymentalnej i stosowanej. Wyróżniającym się referatem była „Filogeneza molekularna wodopójek (Actinotrichida; Trombidiformes; Hydrachnidia)”, zaprezentowana przez prof. Jacka Deberta. Popołudniową sesję posterową poprowadził prof. Czesław Błaszak. Studenci i doktoranci dołożyli wszelkich starań, żeby zaprezentować tematy na najwyższym poziomie. Jednym z czynników motywujących mógł by ogłoszony przez organizatorów i oceniany przez Komitet Naukowy konferencji, konkurs na najlepiej przedstawiony poster lub referat, w którym ocenie podlegał temat badawczy, struktura prezentacji oraz sposób przedstawienia zagadnienia.
W trakcie wieczornego referatu prof. Wojciech Niedbała podzielił się refleksjami nt. pochodzenia fauny Ptyctima (Oribatida). Miłym zaskoczeniem był wykład dr. inż. Tomasza Sobalaka – Nadleśniczego Nadleśnictwa Łopuchówko. Prelegent zapoznał zebranych z historią nadleśnictwa oraz potwierdził wyjątkowość tego miejsca. Dzień zwieńczyła uroczysta kolacja.
Piątkowy poranek wszyscy uczestnicy Sympozjum rozpoczęli wycieczką do Muzeum Pracowni Literackiej Arkadego Fiedlera w Puszczykowie pod Poznaniem. Wnuk tego wybitnego pisarza i podróżnika zaprezentował zbiory muzealne, w tym egzotyczne pamiątki przywiezione z różnych zakątków świata. Zwiedzający mieli niezwykłą szansę zobaczyć Krainę Inków, Madagaskar oraz ponownie odkryć Amerykę na replice statku Santa María Krzysztofa Kolumba. Kolejnym etapem wycieczki był piknik w Wielkopolskim Parku Narodowym oraz spacer po obrzeżach Jeziora Kociołek. Zmarznięci, ale pełni wrażeń uczestnicy wrócili do ośrodka by kontynuować rozważania akarologiczne podczas ostatniej sesji naukowej, dotyczącej bioróżnorodności roztoczy.
Piątkowy wieczór zakończyło walne zebranie członków PTA na którym, po sesji sprawozdawczej, przedstawieni zostali nowi członkowie oraz podjęto dyskusję nad organizacją prac towarzystwa oraz formułą kolejnych sympozjów. Komitet Naukowy wręczył doktorantom cenne nagrody wyróżniając trzy najlepsze postery oraz wystąpienia. Podsumowanie i zamknięcie XXXIV Sympozjum Akarologicznego odbyło się w sobotę rano. Przedstawiciel Organizatorów, prof. Jacek Dabert, podziękował uczestnikom za ich obecność oraz wyraził nadzieję na kolejne spotkanie w jeszcze szerszym gronie za dwa lata.
Marta Wilczyńska, Paula Zajkowska
Zakład Systematyki i Ekologii Bezkręgowców
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu